2025-05-12, Berchem

Guatebelga vzw is verheugd de winnaar van de Quetzalprijs voor Mensenrechten en Democratie in Guatemala 2025 kenbaar te maken. Deze prijs werd in het leven geroepen in 2012 met als doel de mensenrechten en de democratie in Guatemala te stimuleren. In het bijzonder wil deze prijs steun verlenen aan initiatieven die de strijd tegen de straffeloosheid in het land aangaan, de cultuur van de mensenrechten verdiepen en verantwoordelijke vormen van bestuur aanmoedigen.

Met deze aankondiging herinnert Guatebelga vzw aan het leven en werk van de Vlaamse Scheutist Walter Voordeckers, die op 12 mei 1980 in zijn parochie Santa Lucia Cotzumalguapa, Guatemala, werd vermoord. In september 2024 werd op diezelfde plaats een gedenkplaat onthuld.

De internationale jury van de Quetzalprijs heeft Sector Interreligioso Centinelas por la Dignificación del Estado de Quetzalprijs 2025 toegekend.

Bij monde van Christophe Busch, directeur van het Hannah Arendt Instituut in Mechelen en voorzitter van de jury, is deze keuze als volgt gemotiveerd:

“De Guatebelga Quetzalprijs 2025 wordt toegekend aan personen of organisaties die een voorbeeld zijn van standvastige toewijding aan rechtvaardigheid, democratie en de waardigheid van de bevolking van Guatemala. Dit jaar zijn we vereerd om de buitengewone bijdrage van Centinelas por la Dignificación del Estado te erkennen.

In een tijd waarin democratische instellingen voor steeds grotere uitdagingen staan, hebben de Centinelas zich ontpopt als waakzame beschermers van transparantie, verantwoording en mensenrechten. Hun naam – ‘Centinelas’, of ‘schildwachters’ – vat hun missie perfect samen: waken over de morele en democratische integriteit van de staat en ervoor zorgen dat de macht ten dienste staat van het volk en niet van een paar bevoorrechten.

Wat de Centinelas bijzonder krachtig maakt, is het fundament waarop ze staan: een diepgeworteld religieus en interreligieus weefsel dat zorgt voor morele helderheid, sociale cohesie en spirituele moed. Door te putten uit de gedeelde waarden van geloofsgemeenschappen hebben ze een unieke ruimte gecreëerd voor ethisch verzet en collectieve zorg.

De Centinelas hebben zich onderscheiden door hun moedige werk bij het verdedigen van het rechtssysteem, het pleiten voor de rechtsstaat en het weerstaan van pogingen om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te ondermijnen. Ze begrijpen dat een onpartijdige en verantwoordelijke rechterlijke macht essentieel is voor een goed functionerende democratie.

Daarnaast hebben ze het tot hun missie gemaakt om Guatemala’s natuurlijke hulpbronnen en voorouderlijk land te verdedigen, omdat ze erkennen dat milieu- en territoriale rechten centraal staan in de menselijke waardigheid. Door solidariteit te tonen met gemeenschappen die zich verzetten tegen uitbuiting en ecologische vernietiging, versterken ze twee vitale pijlers van de hedendaagse mensenrechten: milieurechtvaardigheid en het recht op land.

Door middel van vreedzaam protest, burgerbetrokkenheid en empowerment aan de basis belichamen de Centinelas een vorm van activisme die geworteld is in waardigheid, geweldloosheid en hoop. Hun voorbeeld vindt weerklank tot ver buiten de landsgrenzen en biedt inspiratie aan iedereen die gelooft in de kracht van burgerbetrokkenheid en moreel leiderschap.

Door de prijs Centinelas por la Dignificación del Estado de Quetzal toe te kennen, bevestigen we onze gedeelde overtuiging dat democratie bloeit wanneer burgers de wacht houden – niet met angst of woede, maar met visie, mededogen en onwankelbare vastberadenheid.”

Tijdlijn Quetzalprijs 2025

2024-12-31	Deadline indiening kandidaten
2025-01-19	Bekendmaking kandidaten
2025-05-12	Bekendmaking winnaar: Centinelas (Facebook, Instagram)
2025-10-25	Uitreiking Quetzalprijs 2025 in Menen, geboortestad van Serge Berten, en ter herinnering aan de moord op Ward Capiau op 22 oktober 1981

Guatebelga vzw werd opgericht in 2001 om de democratie en de mensenrechten in Guatemala te bevorderen en acties te ondernemen tegen de straffeloosheid voor schendingen van de mensenrechten in het land. De vereniging ondersteunde de familieleden van de drie Scheutisten die in de jaren tachtig in Guatemala werden vermoord (Walter Voordeckers, 1980, en Ward Capiau, 1981) en verdwenen (Serge Berten, 1982). Deze volgehouden acties hebben geleid tot een assisenproces naar Belgisch recht. Op 14 december 2023 veroordeelde het Assisenhof van Vlaams-Brabant 5 hooggeplaatste Guatemalteekse ex-militairen en ex-politici tot levenslange gevangenisstraf voor hun aandeel in deze misdaden tegen de mensheid.

Meer informatie vindt men op: www.guatebelga.be.