09:36 Het hof

Als eerste punt vroeg het openbaar ministerie om een aantal van de getuigen via videoconferentie te kunnen ondervragen.

Wij waren erg gelukkig dat het openbaar ministerie bereid was zovele getuigen vanuit Guatemala te laten overkomen om te getuigen in het assisenproces. Maar het liep niet van een leien dakje. Er is nog veel zeer terechte angst in Guatemala. Ook zijn de getuigen niet allemaal meer piep, waardoor naast hun veiligheid ook hun gezondheid voor extra complicaties kunnen zorgen.

Daarom worden sommigen met een videoverbinding ondervraagd. Maar er zijn er ook een behoorlijk aantal die dus “in het echt” komen getuigen.

Morgen komen de onderzoeksrechters, de politiecommissaris die het dossier al van het begin volgt en één van de politiemensen die in het begin ook het dossier heeft gevolgd.

Een van die onderzoeksrechters zorgt al voor wat extra werk, hij zit ingesneeuwd in Beieren en daarom dient zich een videoverbinding aan.

Verder zijn er nog 2 nieuwe getuigen toegevoegd, een Guatemalteekse advocaat die mensenrechtenzaken in eigen land heeft gevolgd, en een lid van een familie die zwaar gehavend werd in Guatemala en die uitgeweken zijn naar Canada.

Maar de beschuldigden hebben ervoor gekozen om hun recht van verdediging zelf niet op te nemen, waardoor ze in absentia zullen worden beoordeeld.

09:52 De akte van inbeschuldigingstelling

De federale procureur leest haar akte van inbeschuldigingstelling voor, waarin de slachtoffers, Walter Voordeckers, Ward Capiau, Paul Schildermans en Serge Berten worden naar voor gebracht, maar ook de beschuldigden:

• Angel Anibal Guevara Rodriguez (°1925)
• Donaldo Alvarez Ruiz (°1931)
• Pedro Garcia Arredondo (°1944)
• Manuel Benedicto Lucas Garcia (°1932)
• Manuel Antonio Callejas Y Callejas (°1939)

Callejas Y Callejas werd door het openbaar ministerie zelf toegevoegd in de loop van het onderzoek.

We hadden er nog 3 op onze sinterklaaslijst:

• Fernando Romeo Lucas Garcia
• René Mendoz Palomo
• German Chupina Barahona

Maar België vervolgt alleen verdachten die in leven zijn, deze laatste 3 hebben ons verlaten voor ze voor hun verantwoordelijkheid konden worden gesteld.

De federale procureur doet het hele verhaal uit de doeken, dat door de politiemensen, onderzoeksrechters en getuigen zal worden ondersteund.

16:38 Burgerlijke partij

De burgerlijke partij neemt de gelegenheid te baat om de jury toe te spreken.

Er wordt een beroep gedaan op het internationaal gewoonterecht. Juryleden zijn mensen die geloot zijn uit de kieslijsten en eerder zelden zijn het juristen. Zij beoordelen vooral feiten, maar die dienen gekaderd te worden in de juiste (straf)wetten, zodat ze zich ook correct kunnen uitspreken. Gewoonlijk is dit op basis van het strafwetboek of andere strafwetten. Maar omwille van het atypische van dit proces, wordt op het internationale gewoonterecht beroep gedaan, een bijkomende uitdaging voor de “lekenjury”.

Maar deze lekenjury is duidelijk erg geconcentreerd en moeilijk gaat ook. En Luc Walleyn, die samen met Michael Verhaeghe de burgerlijke partijen vertegenwoordigt, sprak uit ervaring, in de 3 Rwandaprocessen is het de Belgische jury ook gelukt!

Uit de voorlezing van de akte van inbeschuldigingstelling bleek dat de beschuldigden ofwel pijn aan hun geheugen hebben ofwel niets gemerkt hebben. Politie en leger waren uitwisselbaar en erg repressief.

Er wordt gebruik gemaakt van de strafbare deelneming, bevel of aanzet tot misdrijf is strafbaar en daar zijn geen papieren voor nodig.

Het zijn ook niet de lagere officieren, onderofficieren of soldaten die aangeklaagd worden maar wel generaals, ministers en de president (als hij niet overleden zou zijn). Het gaat ook niet over suggesties, het bevel diende uitgevoerd, er was geen mogelijkheid om onwettige bevelen te negeren.

Het Internationale strafhof, Rwanda en ex-Joegoslavië tribunalen hebben juridische geschiedenis geschreven. Maar ze staan niet alleen, ook andere nationale rechtbanken kunnen deze zaken behandelen en bestraffen.

Er kan politiek en diplomatisch getracht worden om de wereld te verbeteren, maar alleen in rechtbanken kan de schuldige bestraft worden. Daders die samenspannen om een crimineel doel na te streven worden een “Joint Criminal Enterprise”.

De burgerlijke partij was zeer tevreden met de akte van inbeschuldigingstelling, zeer compleet en verhelderend.

Uit de feiten zal duidelijk worden, dat de beschuldigden, na ze één voor één te beoordelen, in hun taak, de bedieners zijn van een moordmachine, met de bedoeling om te moorden, folteren, ontvoeren om hun doelstelling te verwezenlijken dan zijn ze een JCE, het is een kwestie dit te bewijzen voor de juryleden.

Afsluiting

De voorzitter geeft aan wie de getuigen voor de volgende dag zijn en dan, roept hij, zoals de wet het voorschrijft, de namen van de getuigen af om zich te melden en te voorkomen dat ze voor hun getuigenis worden beïnvloed door wat er in de assisenzaal gebeurt. Ze mogen na hun getuigenis plaatsnemen in de zaal en het proces verder volgen. Maar niet ervoor.