2022-11-13
Guatemalteekse regeringsleden van de jaren ‘80 doorverwezen naar Assisen in België.
Berchem, 2022-11-13, na de eerdere verwijzing door de Raadkamer van Brussel in juni 2022, verwees nu ook de Brusselse Kamer van Inbeschuldigingstelling op 10 november 2022 belangrijke regeringsleden van de Guatemalteekse overheid naar een Belgisch Hof van Assisen. Zij worden beschuldigd van de moord op en verdwijning van de Belgische Scheutisten in de jaren ’80.
Het gaat om een wereldprimeur. Zelfs in Spanje, waar al jaren getracht wordt om de situatie in Guatemala aan de kaak te stellen, slaagde men er nog niet in om verantwoordelijken voor de rechtbank te brengen. De wereldwijde strijd tegen de straffeloosheid voor ernstige schendingen van de mensenrechten krijgt hiermee een belangrijk Belgisch hoofdstuk.
Nu opnieuw een oorlog woedt in Europa, en ook ernstige schendingen van de mensenrechten plaatsvinden, is het van groot belang deze strijd te blijven voeren en de schuldigen ter verantwoording te roepen.
Beschikking tot gevangenneming
De Kamer van inbeschuldigingstelling heeft een beschikking tot gevangenneming bevolen voor:
- Guevara Rodríguez Ángel Aníbal
- Álvarez Ruiz Donaldo
- García Arredondo Pedro
- Lucas García Manuel Benedicto
- Callejas y Callejas Manuel Antonio
Persconferentie
De families en Guatebelga houden een virtuele persconferentie op woensdag 16 november 2022 om 10:00
Deze kan bijgewoond worden op :
https://meet.google.com/mbg-vqks-qax
of kies: (BE) +32 2 896 35 51, pincode: 746 701 276#
Op 26 november zal Serge Berten postuum het ereburgerschap van Menen ontvangen, bij deze gelegenheid wordt ook meer duiding en diepgang gegeven in verband met deze zaak.
https://www.menen.be/nieuws/serge-berten-postuum-ereburger
Klacht bij het Belgisch gerecht
Meer dan 40 jaar geleden, tijdens de burgeroorlog, werden de Scheutisten Walter Voordeckers, Ward Capiau en Serge Berten slachtoffer van de repressie in Guatemala. Hun lot was gruwelijk fataal, ze werden vermoord of ontvoerd en vermoord. De vraag is altijd geweest wie daartoe de opdracht gaf, wie aan de spreekwoordelijke ‘knoppen’ zat. Pogingen om een klacht in te dienen in Guatemala leverden bitter weinig op. Daarom stapten de families Voordeckers en Berten naar het Belgisch gerecht. Misdaden tegen de mensheid die in een ander land gepleegd zijn, kunnen sinds 1999 namelijk ook in België worden vervolgd. Op 25 januari 2001 dienden zij via hun advocaten Mr. Luc Walleyn en Mr. Michaël Verhaeghe een klacht met burgerlijke partijstelling in bij onderzoeksrechter Bulthé te Brussel. Met deze klacht werd een gerechtelijk onderzoek gestart naar de moord op Walter Voordeckers en de verdwijning van Serge Berten in Guatemala, respectievelijk op 12 mei 1980 en op 19 januari 1982. De familie van Ward Capiau, die vermoord werd op 22 oktober 1981, sloot zich aan bij de vraag naar een gerechtelijk onderzoek. Ook de congregatie van Scheut stelde zich burgerlijke partij. De klacht werd gericht tegen de personen die vanuit zowel politiek als militair oogpunt de verantwoordelijkheid droegen en die er duidelijk alles voor over hadden om hun greep op de macht te behouden.
Gerechtelijk onderzoek in een cruciale fase
Er werd een onderzoeksrechter aangesteld, die zelf naar Guatemala op onderzoek trok en er werden vele documenten en gegevens verzameld. Het duurde lang. Vertalingen uit het Spaans lieten lang op zich wachten. De onderzoeksrechter werd opgevolgd door een collega. Omwille van het geheim van het onderzoek, en om de eigen zaak niet te blokkeren was er in heel die periode weinig ruimte voor externe communicatie.
Tot nu. Nu zal een assisenproces georganiseerd worden, waarin het onderzoek door professionele rechters én een volksjury zal worden beoordeeld en de partijen gehoord.
De families hopen op een veroordeling van de eindverantwoordelijken van de misdaden.
Straffeloosheid
Tijdens de 36-jarige burgeroorlog in Guatemala zijn zo’n 200 000 mensen vermoord of ‘verdwenen’. In de context van de koude oorlog werd de anti-communistische retoriek gebruikt om de mensenrechten voor de Guatemalteekse bevolking extreem in te perken. Geïnspireerd door de bevrijdingstheologie hebben jonge Belgische missionarissen in Guatemala toen de kant van de onderdrukten gekozen, in het verzet tegen de uitbuiting van landarbeiders en indiaanse boeren op de plantages van grootgrondbezitters. Aan het begin van de jaren ‘80 is dit 3 van hen fataal geworden: Walter Voordeckers, Ward Capiau en Serge Berten. Zij zijn respectievelijk vermoord en verdwenen. Uiteindelijk is de burgeroorlog beëindigd, maar de onderdrukking bleef, ze kreeg alleen een andere naam. De macht is nog steeds in handen van corrupte politici die gedirigeerd worden door (ex)militairen, rijke (agro)industriëlen en de drugsmaffia. Zij hebben er alle belang bij hun greep op de bevolking te behouden door middel van intimidatie, geweld en institutionele straffeloosheid.
Guatebelga
In 1997, onder impuls van het Serge Berten comité, zijn de families van Belgische missionarissen met sympathisanten naar Guatemala vertrokken, om meer te vernemen over hun familieleden. Vele overheidsinstellingen werden bezocht, maar het werd snel duidelijk dat er weinig waarheid te vinden was.
Het bezoek was een confrontatie voor de families, maar één die omgezet werd in actie: het besluit om een wetenschappelijk onderzoek door de KU Leuven te laten uitvoeren naar de juridische mogelijkheden, en op basis daarvan een klacht neer te leggen bij het Brussels parket (2001). Om de families te ondersteunen werd een VZW opgericht, met de naam Guatebelga. Terwijl het gerechtelijk onderzoek aansleepte, hielden zij het verhaal de hele tijd levend, en vanaf 2013 ook door de organisatie van de ‘Quetzalprijs voor mensenrechten en democratie in Guatemala’ : een erkenning voor mensen en organisaties die hun schouders zetten onder de strijd tegen straffeloosheid en voor vrijheid en gerechtigheid. Deze prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt, voor de zesde maal in oktober 2023.
Gerechtigheid!?
Met hun klacht willen de families dat de daders ter verantwoording worden geroepen. Maar met dit initiatief wensen zij ook hun solidariteit te betonen met de tienduizenden Guatemalteekse slachtoffers die vielen tijdens de burgeroorlog en in de periode erna. Deze zaak is een gelegenheid voor de Belgische families om een pijnlijke bladzijde om te slaan, voor de Guatemalteken om hen te laten zien dat ze niet alleen staan in hun leed en verdriet en hun strijd naar waarheid en gerechtigheid. En voor de dictators en tirannen om zich te realiseren dat ze niet ongenaakbaar zijn en dat ze, al is het vele jaren later, toch terverantwoording kunnen worden geroepen. Deze boodschap is brandend actueel, tegen de achtergrond van de gewapende conflicten in, onder meer, Syrië, Jemen en Oekraïne.
‘Genocidewet’
De juridische grondslag voor deze klacht is te vinden in de Wet van 16 juni 1993 betreffende de bestraffing van ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht (beter gekend als de genocidewet), zoals gewijzigd door de Wet van 10 februari 1999, en in het internationaal gewoonterecht. Volgens deze rechtsbronnen vormen gedwongen verdwijningen en moorden misdaden tegen de mensheid, voor zover deze kaderen in een politiek van systematische repressie tegen de burgerbevolking. Deze misdaden zijn onverjaarbaar en het Belgisch gerecht is bevoegd om ze te onderzoeken en te beoordelen.
Perscontacten
| Naam | Functie | Telefoonnummer | |
| Carlos Colson | Burgerlijke partij | +32 475 51 55 94 | carlos.colson@gmail.com |
| Raf Allaert | Voorzitter Guatebelga | +32 470 85 89 97 | raf.allaert@telenet.be |
| Stephan Parmentier | Wetenschappelijk adviseurFaculteit Rechtsgeleerdheid en Criminologische Wetenschappen KULeuven | +32 16 325115 | Stephan.Parmentier@kuleuven.be |
| Michaël Verhaeghe | Advocaat | +32 475 549 646 | michael.verhaeghe@telenet.be |
| Luc Walleyn | Advocaat | +32 475 89 83 86 |
Bijlagen
- Foto’s
- Achtergrond
- Profielen
- Komen Guatemalteekse oorlogsmisdadigers alsnog voor het Belgisch gerecht? – Guido De Schrijver
- De Guatemalteekse staat gekaapt – Guido De Schrijver
website : www.guatebelga.be
Inverdenkinggestelden
| Naam | Guevara Rodrigues Angel Anibal |
| Geboren te | La Democracia (Escuintla – Guatemala) |
| Geboren op | 1925-10-02 |
| Positie | Minister van Defensie in Guatemala |
| van | 1980-01-15 |
| tot | 1981-08-09 |
| Naam | Alvarez Ruiz Donaldo |
| Geboren te | Onbekend |
| Geboren op | 1931-08-22 |
| Positie | Minister van Binnenlandse Zaken in Guatemala |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Naam | Garcia Arredondo Pedro |
| Geboren te | Nueva Santa Rosa (Santa Rosa – Guatemala) |
| Geboren op | 1944-12-04 |
| Positie | Hoofd Commando Seis |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Naam | Lucas Garcia Manuel Benedicto |
| Geboren te | Poptun (Peten – Guatemala) |
| Geboren op | 1932-08-24 |
| Positie | Stafchef van het leger van Guatemala |
| van | 1981-08-15 |
| tot | 1982-03-23 |
| Status | Aangehouden in Guatemala voor andere redenen |
| Naam | Callejas y Callejas Manuel Antonio |
| Geboren te | Onbekend |
| Geboren op | 1939-??-?? |
| Positie | Hoofd Directoraat Inlichtingen van de Generale staf |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Status | Aangehouden in Guatemala voor andere redenen |
Guatemalteekse regeringsleden van de jaren ‘80 doorverwezen naar Assisen in België.
Berchem, 2022-11-13, na de eerdere verwijzing door de Raadkamer van Brussel in juni 2022, verwees nu ook de Brusselse Kamer van Inbeschuldigingstelling op 10 november 2022 belangrijke regeringsleden van de Guatemalteekse overheid naar een Belgisch Hof van Assisen. Zij worden beschuldigd van de moord op en verdwijning van de Belgische Scheutisten in de jaren ’80.
Het gaat om een wereldprimeur. Zelfs in Spanje, waar al jaren getracht wordt om de situatie in Guatemala aan de kaak te stellen, slaagde men er nog niet in om verantwoordelijken voor de rechtbank te brengen. De wereldwijde strijd tegen de straffeloosheid voor ernstige schendingen van de mensenrechten krijgt hiermee een belangrijk Belgisch hoofdstuk.
Nu opnieuw een oorlog woedt in Europa, en ook ernstige schendingen van de mensenrechten plaatsvinden, is het van groot belang deze strijd te blijven voeren en de schuldigen ter verantwoording te roepen.
Beschikking tot gevangenneming
De Kamer van inbeschuldigingstelling heeft een beschikking tot gevangenneming bevolen voor:
- Guevara Rodríguez Ángel Aníbal
- Álvarez Ruiz Donaldo
- García Arredondo Pedro
- Lucas García Manuel Benedicto
- Callejas y Callejas Manuel Antonio
Persconferentie
De families en Guatebelga houden een virtuele persconferentie op woensdag 16 november 2022 om 10:00
Deze kan bijgewoond worden op :
https://meet.google.com/mbg-vqks-qax
of kies: (BE) +32 2 896 35 51, pincode: 746 701 276#
Op 26 november zal Serge Berten postuum het ereburgerschap van Menen ontvangen, bij deze gelegenheid wordt ook meer duiding en diepgang gegeven in verband met deze zaak.
https://www.menen.be/nieuws/serge-berten-postuum-ereburger
Klacht bij het Belgisch gerecht
Meer dan 40 jaar geleden, tijdens de burgeroorlog, werden de Scheutisten Walter Voordeckers, Ward Capiau en Serge Berten slachtoffer van de repressie in Guatemala. Hun lot was gruwelijk fataal, ze werden vermoord of ontvoerd en vermoord. De vraag is altijd geweest wie daartoe de opdracht gaf, wie aan de spreekwoordelijke ‘knoppen’ zat. Pogingen om een klacht in te dienen in Guatemala leverden bitter weinig op. Daarom stapten de families Voordeckers en Berten naar het Belgisch gerecht. Misdaden tegen de mensheid die in een ander land gepleegd zijn, kunnen sinds 1999 namelijk ook in België worden vervolgd. Op 25 januari 2001 dienden zij via hun advocaten Mr. Luc Walleyn en Mr. Michaël Verhaeghe een klacht met burgerlijke partijstelling in bij onderzoeksrechter Bulthé te Brussel. Met deze klacht werd een gerechtelijk onderzoek gestart naar de moord op Walter Voordeckers en de verdwijning van Serge Berten in Guatemala, respectievelijk op 12 mei 1980 en op 19 januari 1982. De familie van Ward Capiau, die vermoord werd op 22 oktober 1981, sloot zich aan bij de vraag naar een gerechtelijk onderzoek. Ook de congregatie van Scheut stelde zich burgerlijke partij. De klacht werd gericht tegen de personen die vanuit zowel politiek als militair oogpunt de verantwoordelijkheid droegen en die er duidelijk alles voor over hadden om hun greep op de macht te behouden.
Gerechtelijk onderzoek in een cruciale fase
Er werd een onderzoeksrechter aangesteld, die zelf naar Guatemala op onderzoek trok en er werden vele documenten en gegevens verzameld. Het duurde lang. Vertalingen uit het Spaans lieten lang op zich wachten. De onderzoeksrechter werd opgevolgd door een collega. Omwille van het geheim van het onderzoek, en om de eigen zaak niet te blokkeren was er in heel die periode weinig ruimte voor externe communicatie.
Tot nu. Nu zal een assisenproces georganiseerd worden, waarin het onderzoek door professionele rechters én een volksjury zal worden beoordeeld en de partijen gehoord.
De families hopen op een veroordeling van de eindverantwoordelijken van de misdaden.
Straffeloosheid
Tijdens de 36-jarige burgeroorlog in Guatemala zijn zo’n 200 000 mensen vermoord of ‘verdwenen’. In de context van de koude oorlog werd de anti-communistische retoriek gebruikt om de mensenrechten voor de Guatemalteekse bevolking extreem in te perken. Geïnspireerd door de bevrijdingstheologie hebben jonge Belgische missionarissen in Guatemala toen de kant van de onderdrukten gekozen, in het verzet tegen de uitbuiting van landarbeiders en indiaanse boeren op de plantages van grootgrondbezitters. Aan het begin van de jaren ‘80 is dit 3 van hen fataal geworden: Walter Voordeckers, Ward Capiau en Serge Berten. Zij zijn respectievelijk vermoord en verdwenen. Uiteindelijk is de burgeroorlog beëindigd, maar de onderdrukking bleef, ze kreeg alleen een andere naam. De macht is nog steeds in handen van corrupte politici die gedirigeerd worden door (ex)militairen, rijke (agro)industriëlen en de drugsmaffia. Zij hebben er alle belang bij hun greep op de bevolking te behouden door middel van intimidatie, geweld en institutionele straffeloosheid.
Guatebelga
In 1997, onder impuls van het Serge Berten comité, zijn de families van Belgische missionarissen met sympathisanten naar Guatemala vertrokken, om meer te vernemen over hun familieleden. Vele overheidsinstellingen werden bezocht, maar het werd snel duidelijk dat er weinig waarheid te vinden was.
Het bezoek was een confrontatie voor de families, maar één die omgezet werd in actie: het besluit om een wetenschappelijk onderzoek door de KU Leuven te laten uitvoeren naar de juridische mogelijkheden, en op basis daarvan een klacht neer te leggen bij het Brussels parket (2001). Om de families te ondersteunen werd een VZW opgericht, met de naam Guatebelga. Terwijl het gerechtelijk onderzoek aansleepte, hielden zij het verhaal de hele tijd levend, en vanaf 2013 ook door de organisatie van de ‘Quetzalprijs voor mensenrechten en democratie in Guatemala’ : een erkenning voor mensen en organisaties die hun schouders zetten onder de strijd tegen straffeloosheid en voor vrijheid en gerechtigheid. Deze prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt, voor de zesde maal in oktober 2023.
Gerechtigheid!?
Met hun klacht willen de families dat de daders ter verantwoording worden geroepen. Maar met dit initiatief wensen zij ook hun solidariteit te betonen met de tienduizenden Guatemalteekse slachtoffers die vielen tijdens de burgeroorlog en in de periode erna. Deze zaak is een gelegenheid voor de Belgische families om een pijnlijke bladzijde om te slaan, voor de Guatemalteken om hen te laten zien dat ze niet alleen staan in hun leed en verdriet en hun strijd naar waarheid en gerechtigheid. En voor de dictators en tirannen om zich te realiseren dat ze niet ongenaakbaar zijn en dat ze, al is het vele jaren later, toch terverantwoording kunnen worden geroepen. Deze boodschap is brandend actueel, tegen de achtergrond van de gewapende conflicten in, onder meer, Syrië, Jemen en Oekraïne.
‘Genocidewet’
De juridische grondslag voor deze klacht is te vinden in de Wet van 16 juni 1993 betreffende de bestraffing van ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht (beter gekend als de genocidewet), zoals gewijzigd door de Wet van 10 februari 1999, en in het internationaal gewoonterecht. Volgens deze rechtsbronnen vormen gedwongen verdwijningen en moorden misdaden tegen de mensheid, voor zover deze kaderen in een politiek van systematische repressie tegen de burgerbevolking. Deze misdaden zijn onverjaarbaar en het Belgisch gerecht is bevoegd om ze te onderzoeken en te beoordelen.
Perscontacten
| Naam | Functie | Telefoonnummer | |
| Carlos Colson | Burgerlijke partij | +32 475 51 55 94 | carlos.colson@gmail.com |
| Raf Allaert | Voorzitter Guatebelga | +32 470 85 89 97 | raf.allaert@telenet.be |
| Stephan Parmentier | Wetenschappelijk adviseurFaculteit Rechtsgeleerdheid en Criminologische Wetenschappen KULeuven | +32 16 325115 | Stephan.Parmentier@kuleuven.be |
| Michaël Verhaeghe | Advocaat | +32 475 549 646 | michael.verhaeghe@telenet.be |
| Luc Walleyn | Advocaat | +32 475 89 83 86 |
Bijlagen
- Foto’s
- Achtergrond
- Profielen
- Komen Guatemalteekse oorlogsmisdadigers alsnog voor het Belgisch gerecht? – Guido De Schrijver
- De Guatemalteekse staat gekaapt – Guido De Schrijver
website : www.guatebelga.be
Inverdenkinggestelden
| Naam | Guevara Rodrigues Angel Anibal |
| Geboren te | La Democracia (Escuintla – Guatemala) |
| Geboren op | 1925-10-02 |
| Positie | Minister van Defensie in Guatemala |
| van | 1980-01-15 |
| tot | 1981-08-09 |
| Naam | Alvarez Ruiz Donaldo |
| Geboren te | Onbekend |
| Geboren op | 1931-08-22 |
| Positie | Minister van Binnenlandse Zaken in Guatemala |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Naam | Garcia Arredondo Pedro |
| Geboren te | Nueva Santa Rosa (Santa Rosa – Guatemala) |
| Geboren op | 1944-12-04 |
| Positie | Hoofd Commando Seis |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Naam | Lucas Garcia Manuel Benedicto |
| Geboren te | Poptun (Peten – Guatemala) |
| Geboren op | 1932-08-24 |
| Positie | Stafchef van het leger van Guatemala |
| van | 1981-08-15 |
| tot | 1982-03-23 |
| Status | Aangehouden in Guatemala voor andere redenen |
| Naam | Callejas y Callejas Manuel Antonio |
| Geboren te | Onbekend |
| Geboren op | 1939-??-?? |
| Positie | Hoofd Directoraat Inlichtingen van de Generale staf |
| van | 1978-07-01 |
| tot | 1982-03-23 |
| Status | Aangehouden in Guatemala voor andere redenen |
